Rocznica likwidacji rymanowskiego getta

Obchody 80. rocznicy likwidacji rymanowskiego getta odbywały się od 11 do 13 sierpnia.
W ich trakcie między innymi w Żydowskim Domu w Rymanowie otwarta została wystawa "Rydwan proroka Eliasza" sanockiego artysty malarza Jerzego Wojtowicza, w rymanowskiej synagodze zorganizowany został koncert "W cieniu synagogi" (recital Doroty Helbin w towarzystwie instrumentalistów Jerzego Dudka - akordeon i Dawida Czernika - skrzypce), w Gminnym Ośrodku Kultury w Rymanowie otwarto wystawę plakatów Dni Pamięci artysty Krzysztofa Duckiego z Budapesztu.

W sobotę (13 sierpnia) na cmentarzu żydowskim w Rymanowie odmówiona została modlitwa ekumeniczna za pomordowanych Żydów rymanowskich w 80. rocznicę likwidacji getta w Rymanowie. Modlitwę odmówiono także przy tablicy pamiątkowej "W hołdzie mieszkańcom Rymanowa i okolic, którzy w latach II wojny światowej (1939-1945) mieli odwagę za cenę własnego życia, nieść pomoc i ratunek swoim żydowskim sąsiadom".

Wieńce i wiązanki kwiatów zostały złożone przed pomnikiem "W hołdzie ofiarom nieludzkich systemów, tym którzy przez więzienia, zsyłki, obozy i śmierć ocalili duszę Polskiego Narodu".

Burmistrz Wojciech Farbaniec mówił między innymi o ważnym znaczeniu społeczności żydowskiej Rymanowa:


Obchody rocznicowe zostały zakończone zapaleniem zniczy i złożeniem wiązanek kwiatów na stacji kolejowej we Wróbliku Szlacheckim, skąd rymanowscy Żydzi wyruszyli w swoją ostatnia podróż do komór gazowych w Bełżcu.

Według źródeł historycznych, getto w Rymanowie powstało wiosna 1942 roku. Zapędzono do niego wszystkich Żydów, w tym również tych, którzy dotarli do Rymanowa z Generalnej Guberni.

Tragicznym okazał się 13 sierpnia 1942 roku. Tego dnia, od samego rana, Żydów wyrzucano z domów. Słabszych, albo protestujących zabijano na miejscu. Opuszczone domy były plądrowane, a dobytek gromadzono w rymanowskiej synagodze. Po wstępnej selekcji jedną grupę zatrzymano, inną pognano w kierunku Dukli i tam wraz z około 400 Żydami stracono w Tylawie. Niedołężnych, kaleki i chorych zastrzelono na miejscowym i wrzucono do dołu wykopanego poniżej ohelu.

Około 500 osób pognano 13 sierpnia w dużym upale na stację kolejową do Wróblika Szlacheckiego, prawdopodobnie około godziny 17. Tam już czekały na nich bydlęce wagony. Po dwudniowym oczekiwaniu pociąg ruszył do obozu koncentracyjnego w Bełżcu.

Zdjęcia z obchodów rocznicowych 13 sierpnia 2022 roku:

Zobacz galerię